Dikkat Çeken Bir Akım:
Moda Yiyecekler

Moda yiyecekler akımı, özellikle 2018 yılından itibaren, her yaştan insanı, yeterli bilgi ve becerisi olsun olmasın içine çekti. Merak uyandıran bu moda gıdalardan üçünü sizler için mercek altına aldık.

Son yıllarda insanların sağlıklı ve dengeli beslenmeye verdiği önemle beraber sosyal medyanın günlük yaşantımızın büyük bir bölümünü ele geçirmesi, bir moda akımının ortaya çıkmasına neden oldu. Yoğun bir şekilde tüketilmeyen ancak biraz merak biraz da instagramın etkisiyle daha kaliteli beslenmek adına birazdan bahsedeceğim yiyeceklere, içeceklere ve bunlardan yapılan yemeklere ve kokteyllere verilen önem gittikçe arttı. Moda yiyecekler akımı, özellikle 2018 yılından itibaren, her yaştan insanı, yeterli bilgi ve becerisi olsun olmasın içine çekti. Bu bölümde sizlere, yeni yiyecek ve içeceklere açık olmayan bireylerde dahi merak uyandırabilecek üç gıdadan bahsedecek ve bunlarla yapabileceğiniz basit tarifler vereceğim.

Kinoa:

Diğer tahıllara kıyasla besin değeri oldukça yüksek olan, Peru, Bolivya, Ekvador ve Kolombiya’da 5 bin yıl öncesinde ekilen ve arkeolojik bilgilere göre 7 bin yıl öncesine kadar geçmişi olduğu düşünülen bir gıdadır. Kalsiyum, demir, fosfor ve aminoasitler bakımından zengin içeriği olan kinoanın vücutta sindirim oranı da yüksektir. İçeriğinde glüten yoktur; dolayısıyla glütensiz beslenmesi gereken tüm bireyler için uygundur. Genellikle bulgur veya pirinçle yapılan pilavlara benzer şekilde hazırlanabilir. Protein içeriği yüksek olan kinoa hayvansal proteinle beslenmeyen bireyler tarafından da tercih edilmektedir. Faydaları saymakla bitmeyen kinoa özellikle diyabet ve çölyak hastaları için ideal bir besin kaynağıdır. Kan şekerinin kontrolünü sağladığı gibi kinoadan elde edilen kinoa unu her çeşit unlu mamulün hazırlanmasında kullanılabilir. Ayrıca süt vb. içeceklere eklenerek de kullanılabilir. (İmamoğlu, 2015; Tarman, 2015)

Kinoalı salata

25 gr. kinoa, 15 gr. haşlanmış Meksika fasulyesi, 1 adet közlenmiş kırmızı biber, 1/2 demet dereotu, 1/2 demet roka, 4-5 dal maydanoz, 1/2 kırmızı soğan, 7 gr. tuz, 5 gr. karabiber, 120 ml. zeytinyağı, 1 adet limon suyu, 1 çay kaşığı kırmızı toz biber. Bütün malzemeleri karıştırıp bir kâseye alınız. (Dilerseniz sirke veya nar ekşisi de kullanabilirsiniz.)

Chia Tohumu:

Orta ve Güney Meksika’ya özgü bir bitki olan Salvia Hispanica’nın yenilebilir tohumlarına Chia tohumu denilmektedir. 2 mm. çapında, ıslatıldığında ağırlığının 2 katına kadar sıvı emen, yiyecek ve içeceklere jel dokusu veren bir tür gıdadır. (Wikipedia, 2022) Genellikle ticari olarak Orta ve Güney Amerika’da yetiştirilen Chia tohumu yüksek yağ, protein ve diyet lifi içermesinden dolayı “süper gıda” olarak bilinmektedir. İçeriğinde %17-24 protein, %18-30 diyet lif ve %25-40 oranında yağ bulunmaktadır. Glüten içermediğinden, buna alerjisi olan kişiler için uygun bir besin kaynağıdır. Omega-3 bakımından zengin olan chia tohumunun, bağışıklığı artırdığı ve bunun yanında kolestrol, diyabet, kanser ve kalp damar hastalıkları risklerini de azalttığı bilinmektedir. (Erdoğdu ve Geçgel, 2019)

Chia Puding

160 ml. süt, 30 gr. yoğurt, 10 gr. chia tohumu, 5 gr. yulaf, 2 gr. tarçın, ½ muz, 10 gr. bal. Malzemelerin hepsini bir rondo yardımı ile karıştırın, bir kâseye koyup buzdolabında en az 3 saat bekletin. Dilerseniz meyvelerle sunabilirsiniz.

Ham Kakao:

Kakao, Latince ismi “Tanrıların gıdası” anlamında Theobroma cacao olan ve kakao ağacından elde edilen bir bitkidir. 4 bin yılı aşan geçmişi ile kakao tarımının Maya Uygarlığı zamanında yapıldığı bilinmektedir. Mezoamerika’da (3 bin yıl boyunca Avrupalıların gelişine kadar, Amerika’da gelişen din, inanç, sanat birliği kurmuş kültürlerin yaşadığı jeolojik alan) M.Ö. 1500’lü yıllarda Azteklerin ve Mayaların kakao ile ilgili yazılı kaynaklarına ulaşan İspanyollar, az sayıda olsa da kakaonun kökenine ait bilgilere rastlamışlardır. İlk önce hayvanlar tarafından tüketilen kakao bitkisi sonra ilk insanlar olan Olmekler tarafından yetiştirilip tüketilmeye başlar. Mısır, fasulye, biber ve avokado gibi ürünleri yetiştiren Olmekler mısırın işlenmesinde kullandıkları tekniği kakaoda da kullanmışlardır. Olmeklerden sonra İzapa isimli bir uygarlık kakao bitkisinin en büyük yetiştiricileri olmuşlardır. Daha sonra üretimi Mayalar tarafından devam eden kakao özellikle dinsel törenlerde, kutlamalarda ve para yerine kullanılmıştır. Kakao ile buluşan ilk Avrupalı Kristof Kolomb’dur. Son yolculuğunda bu şahane kokusu olan, koyu renkli ve ilginç çekirdeklerle karşılaştığında pek de önemsememiş ve dolayısıyla Hernan Cortes, Yucatan Yarımadası’nda ve komşu Orta Amerika’daki Mayalar sayesinde kakaoyu keşfeden ilk kâşif olmuştur. (Negri ve Buosi, 2004; Durlu Özkaya ve Özkaptan, 2016)

Her ne kadar çikolata halini çok sevsek ve özellikle içinde pek çok katkı maddesi olan çikolatanın kalori bakımından zengin olduğunu bilsek de işlenmemiş ham hali kullanıldığında kakaonun pek çok faydası bulunmaktadır. İşlenmiş ve ham kakao arasında bir takım farklılıklar vardır. Ham kakao organiktir, kakao tozu ise saf değildir. Ham kakao tozu, kakao çekirdeğini herhangi bir işleme sokmadan, öğütülerek elde edilmektedir. Ayrıca işlenmiş kakao kilo aldırabilir. Ham kakao ise içeriğinde bulunan lifler sayesinde tok tutmaktadır. Ham kakao içeriğindeki “flavanol” isimli madde ile beynin sağlıklı çalışmasına destek olmaktadır. Vücuttaki seratonin üretimine katkısı olan kakao depresyon ve stresi azaltmaktadır. Cilt sağlığı için önemli olan ham kakao cildin erken yaşlanmasını da önlemektedir.

Ham kakaolu hurma barları

20 adet hurma, 30 gr. Hindistan cevizi yağı, 21 gr. ham kakao, 15 gr. Hindistan cevizi rendesi, 10 gr. çiğ badem. Bütün malzemeleri rondo yardımı ile ezip yağlı kâğıt serilmiş dikdörtgen bir kaba koyun. -18 derecede 1 saatten az olmayacak kadar bekletin. İki parmak genişliğinde uzun şeritler şeklinde keserek servis edebilirsiniz.

Kaynak: Gastronomi Dergisi / Öğr. Gör. Ahu SEZGİN
Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Davutlar Meslek Yüksekokulu / Aşçılık Programı